De ondergrondse zoutmijnen (Salinas de Rio Maior) in Portugal

Het gebergte Serra dos Candeeiros

We rijden langs wijngaarden, olijfboomgaarden en andere klassieke Mediterraanse gewassen. Onderweg komen we kalkstenen rotsformaties, enkele authentieke dorpjes en prachtige flora en fauna tegen. De omgeving is groen, landelijk en ongerept. Het is een zonnige dag en we genieten volop van deze aangename route door het gebergte Serra dos Candeeiros. Maar dan zien we plotseling witte zoutpannen oprijzen, midden in een uitgestrekte vallei. Wat is dit een vreemde gewaarwording! We bevinden ons op ongeveer dertig kilometer vanaf de Atlantische Oceaan en verwachten absoluut geen zoutpannen. Maar in Salinas de Rio Maior wordt zout gewonnen uit een ondergrondse zoutmijn die is ontstaan tijdens de Jura, toen de zee nog tot deze regio kwam. Tijdens het terugtrekken van de zee ontstonden er spelonken en is er een brede zoutlaag achtergebleven. 

Zoutwinning in Salinas de Rio Maior

Als het regent dringt het water door in de spelonken. Hierdoor vormen er ondergrondse waterlopen en wordt zoet water omgezet in zout water. Dit water wordt via een put uit de grond gehaald en opgeslagen in waterbassins. Vroeger haalde de lokale bevolking het water met emmers naar boven (stel je eens voor hoe intensief dit moet zijn geweest). Inmiddels wordt er gebruik gemaakt van geautomatiseerde hulpmiddelen, maar het zout zelf nog steeds op ambachtelijke wijze gewonnen. In de bassins verdampt het water door de zon en de wind. Er blijft een zoute laag achter die arbeiders met de hand scheppen. Ze maken hier piramides van zodat het zout kan drogen aan de lucht. Na het drogen slaan ze het zout op in houten huisjes en is het klaar om verwerkt, verpakt en verkocht te worden.

Een toeristische attractie

Hoewel de werkelijke oorsprong van het exploiteren in deze regio is verloren, behoort het zout afkomstig uit Salinas de Rio Maior tot het beste ter wereld. Wij leren dit van een lokale bewoner, die ons met veel plezier te woord staat. Tijdens ons bezoek aan Salinas de Rio Maior hebben we geluk. Het is namelijk zo rustig dat we met open armen worden ontvangen. In de zomer schijnt dit wel anders te zijn. Omdat Salinas de Rio Maior tot de laatste zoutmijnen van deze soort behoort (die nog in gebruik zijn in Portugal) trekt de plaats steeds meer toeristen aan. Maar op deze dag lijken wij wel de enige bezoekers en kunnen we genieten van de bijzondere ambiance. We vinden het heel interessant om te zien hoe er gewerkt wordt en leuk om zoveel te leren. Maar ook de omgeving is prachtig en leent zich uitstekend voor een wandeling. Het lijkt wel of de tijd hier heeft stil gestaan en we komen op de een of andere manier helemaal tot rust. 

Typische houten huisjes

De sfeer is dan ook bijzonder authentiek. Vooral de typische houten huisjes rondom de zoutmijn maken het gezellig. Deze huisjes zijn gemaakt om corrosie tegen te gaan en waren vroeger bedoeld voor opslag. Tegenwoordig vind je er cafeetjes, restaurantjes en artisanale winkeltjes. Je kunt er lekkere producten uit de regio kopen zoals chocolade, paté, wijn en likeur. Daarnaast vind je er aardewerk, cosmeticaproducten en souvenirs. Het is leuk om even rond te kijken en een drankje te doen. Maar je vind er ook echt leuke (en lekkere) producten. Tip: Wij dronken een kopje koffie, maar je kunt er ook terecht voor de typische kersenlikeur Ginja. En vergeet vooral geen zout te kopen om mee naar huis te nemen!

Zouter dan de Atlantische Oceaan

Het zout dat afkomstig is uit Salinas de Rio Maior is van hoge kwaliteit en zeven keer zouter dan het water van de Atlantische oceaan. Dit komt doordat de ondergrondse zoutlaag al miljoenen jaar oud is. En omdat er geen industriële of chemische processen aan de zoutwinning te pas komen bevat het zout alle mineralen en elementen die essentieel zijn voor onze gezondheid. In zoutmijnen wordt trouwens niet alleen traditioneel zout gewonnen, maar ook Flor de Sal. Deze zoutbloemen kunnen alleen bij de juiste weersomstandigheden ontstaan en worden geoogst. Dit is een zeldzaam en arbeidsintensief proces, waardoor Flor de Sal veel duurder is dan andere soorten zout. Maar, omdat je het hier rechtstreeks van de bron koopt, is het spotgoedkoop!

Bezoekersinformatie Salinas de Rio Maior

Salinas de Rio Maior is het hele jaar open en gratis te bezoeken. De openingstijden verschillen per seizoen. Kijk daarom op de website van de zoutmijn voor actuele informatie. Hoewel het in de winter heel rustig is, raad ik je aan om een bezoek in de zomer te brengen. Enkel tijdens deze periode is de vorming van zoutkristallen mogelijk en heb je de kans om het hele proces te bekijken.

Salinas in Rio Maior
Adres: Estr. das Salinas, 2040-133 Rio Maior, Portugal
Telefoon: +351 962 286 600

Klik hier voor een routebeschrijving met Google Maps.