Fátima wordt ieder jaar door duizenden pelgrims bezocht en is een van de belangrijkste bedevaartsoorden van het rooms katholieke geloof. De plaats ligt in Midden Portugal (in de gemeente Ourém) en wordt het altaar van de wereld genoemd. Vanuit Lissabon worden er verschillende dagtours aangeboden waarbij, behalve het bedevaartsoord Fátima, enkele historische plaatsen worden aangedaan. Het aanbod verschilt per touroperator, maar als je het mij vraagt, is een bezoek van een dag niet genoeg. Er zijn namelijk niet alleen enkele bijzondere bezienswaardigheden in Fátima te bekijken, de plaats herbergt ook een rijke geschiedenis. Bovendien is de omgeving heel mooi met historische steden, groene natuur en een magnifieke kustlijn. De regio leent zichzelf daarom uitstekend om jezelf onder te dompelen in de Portugese cultuur en historie, terwijl je tegelijkertijd kunt onthaasten en relaxen. Ik kan het je dan ook absoluut aanraden om enkele dagen voor je bezoek uit te trekken, zodat je optimaal kunt genieten.
Tussen mei en oktober 1917 zou Heilige Maagd Maria zes keer verschenen zijn aan de drie herderskinderen Francisco, Jacinta en Lucia. Ze vroeg de kinderen om elke dertiende dag van de maand, om twaalf uur ‘s middags, naar dezelfde plek te komen en om elke dag te bidden voor vrede in de wereld. In het begin reageerde de kerk, evenals omwonenden, afhoudend. Niemand wilde de kinderen geloven, maar ze waren niet op andere gedachten te brengen en leken wel te zijn bezeten. Hierdoor werden er mensen werden nieuwsgierig. Steeds meer mensen volgden de kinderen naar de aangewezen plek om te zien wat er gaande was. Maar niemand, behalve de drie kinderen, kon Heilige Maagd Maria zien. Toch werd er door verschillende mensen wel een soort van witte nevel waargenomen. De geruchten over de gebeurtenissen verspreiden zich daardoor steeds sneller en verder.
Tijdens de laatste verschijning schijnen er vanuit heinde en verre wel rond de zeventigduizend mensen aanwezig te zijn geweest. Deze dag regende het onophoudelijk. Alle aanwezigen waren doorweekt en hadden door de modder gelopen om op de plek te komen. Maar op het tijdstip van de verschijning brak plotseling de zon door. Weer niemand, behalve de kinderen, zag de Heilige Maagd Maria. Wel werd door aanwezigen verklaard dat de zon leek te dansen en alle kleuren van de regenboog vertoonde. Ook werd het ineens heel warm en leek het erop dat de zon richting de aarde kwam. Onder de mensen ontstond hierdoor paniek. Ze vielen elkaar huilen en biddend in de armen. Maar tien minuten later, als iedereen weer een beetje is bijgekomen, lijkt er geen vuiltje aan de hand. Iedereen is schoon, opgedroogd en in de veronderstelling dat er een wonder is gebeurd.
Toch worden de verschijningen van Fátima pas in 1930 officieel erkend en weet tot op de dag van vandaag niemand wat er precies is gebeurd. De meningen zijn dan ook nog steeds verdeeld, maar of je nu wel of niet gelovig bent: Fátima zal absoluut indruk maken. Het is een prachtige plaats waar een mysterieuze en vreedzame sfeer hangt. Ben je benieuwd naar de hele geschiedenis? Lees dan hier het verhaal van de drie herderskinderen en de verschijningen van Maria verder.
Je vind enkele bijzondere bezienswaardigheden in Fátima. Op het plein, dat vroeger het land was waar de kinderen hun schapen lieten grazen, staat de Santuário de Nossa Senhora de Fátima (Basiliek van Onze Lieve Vrouw van Fátima). Deze basiliek is gebouwd tussen 1928 en 1953 en herbergt de grafmonumenten van de herderskinderen. In het midden van het plein staat het Monumento ao Sagrado Coração de Jesus (Monument van het Heilig Hart van Jezus). Aan een van de zijkanten van het plein bevindt zich de Capela das Aparições (Kapel der Verschijningen). Dit is het eerste gebouw dat hier verscheen en werd gebouwd op verzoek van Heilige Maagd Maria.
Midden over het plein loopt een pad waar pelgrims op hun knieën naar de Verschijningskapel toe kruipen. Zij doen dit uit dankbaarheid en geloven dat door boetedoening hun zonden worden weggenomen en ziektes worden genezen. Er worden kaarsen gebrand en ex-voto’s geofferd in de vorm van wassen ledematen. Persoonlijk vind ik dit wat luguber, maar het is bijzonder om te zien. Aan de andere kant van het plein staat de Santíssima Trindade (de Kerk van de Heilige Drie-eenheid). Dit is een van de grootste katholieke kerken ter wereld en betaald met donaties van pelgrims. In het ondergrondse gebied zijn meerdere kapellen en kun je het Museu de Cera (wassenbeeldenmuseum) bezoeken waar ook verschillende tentoonstellingen plaatsvinden.
Op ongeveer twee kilometer van bedevaartsoord Fátima ligt Aljustrel. Dit is de plaats waar de herdertjes woonden en je kunt hier een kijkje nemen in het huis van Lucia. Je kunt je goed voorstellen hoe het voor een arme familie moet zijn geweest om hier destijds op het platteland te wonen. Dit is echt heel apart en lijkt ergens wel onwezenlijk, maar is tegelijkertijd ook heel indrukwekkend. Het dorpje stelt niet veel voor, maar is zeker de moeite waard om een kijkje te nemen. En om je bezoek helemaal compleet te maken, ga je ook nog naar de plaatsen Loca do Anjo en Valinhos. Ook hier schijnt de Heilige Maagd namelijk enkele keren te zijn verschenen.
Het moet gezegd worden dat Fátima ook een commerciële kant heeft. Er zijn veel winkeltjes met souvenirs en andere prullaria, gericht op het bedevaartsoord en de Heilige Maagd Maria. Bij de immens grote parkeerplaatsen vind je tevens veel bedelaars en ook elders in het centrum wordt geprobeerd een slaatje mee te pikken. Over eten gesproken… we vonden het best moeilijk om leuke restaurantjes te vinden. De meeste eetgelegenheden zijn gelegen in zijstraatjes en we kwamen veel toeristische menu’s tegen. Toch hebben we genoten van de echte Portugese keuken en zijn er wel degelijk fijne adresjes om lekker te kunnen eten.
Aanraders zijn het authentieke ‘O Ze Grande’ waar veel Portugezen komen. Zowel de inrichting als gerechten zijn eenvoudig, maar we hebben hier smakelijk gegeten en werden uitmuntend bediend. Restaurant ‘Pregaria da Iria’ is ook een aanrader. Je kunt hier terecht voor fantastische Bifana (broodjes met warm vlees) met huisgemaakte chips en uiteraard een glaasje wijn. Deze plaats is perfect als je zin hebt in een snelle hap en niet veel wilt uitgeven, maar wel goed wilt eten. Ga je liever uitgebreid uit eten? Dan kan ik je restaurant ‘A Cave’ van harte aanraden. Het eten smaakt net zo lekker als dat het eruit ziet en dat voor heel redelijke prijzen.
A Cave
Adres: Av. dos Pastorinhos 895, 2495-408 Fátima, Portugal
Telefoonnummer: +351 249 153 159
Pregaria da Iria
Adres: R. de São João de Deus 11, 2495-456 Fátima, Portugal
Telefoonnummer: +351 249 155 460
O Ze Grande
Adres: R. Jacinta Marto 32, 2495-450 Fátima, Portugal
Telefoonnummer: +351 919 242 134
Ook hotels lijken in Fátima als paddenstoelen ook de grond te zijn geschoten. Desondanks hebben wij een heerlijk verblijf gehad bij Hotel Dom Goncalo (affl). Dit viersterrenhotel vormde voor ons de ideale uitvalbasis, omdat het zowel aan de weg als dicht bij het centrum is gelegen. We konden vanuit hier dus gemakkelijk lopend de hort op, maar ook snel met de auto weg om de omgeving te verkennen. Fijn om te weten is dat de kamers ontzettend comfortabel zijn. Er is zelfs een kussenmenu en je wordt iedere dag voorzien van een schone badjas en slippers. Daarnaast is zowel ontbijt als diner hier heerlijk en kun je tijdens je verblijf ook gratis genieten van de SPA. Tip: de Vichy Hydrotherapy is echt aan te raden!
In de omgeving van Fátima liggen enkele belangrijke historische bezienswaardigheden. Zo vind je er de plaatsen Alcobaça, Batalha en Tomar, waarbij je het gevoel zult hebben dat je terug gaat in de tijd. Je kunt hier heerlijke door de smalle straatjes slenteren, enkele belangrijke historische gebouwen en monumenten bezoeken, maar ook de lekkerste desserts van Portugal eten. In dit blog over Alcobaça, Batalha en Tomar lees je er meer over en help ik je bij het plannen van je trip.
Leiria is een mooie, oude burchtstad waar enkele bezienswaardigheden te vinden zijn. Midden in de stad vind je, boven op een heuvel, resten van een oud kasteel. Verder kun je er enkele monumenten, kerken en een klooster bezoeken. Ook vind je er musea en kun je in het centrum redelijk winkelen. Als je voldoende tijd hebt, is het ook leuk om het park ‘Buddha Eden Garden‘ te bezoeken. Dit park staat vol met beelden, sculpturen en andere figuren. Het is er echt heel mooi, maar houdt er rekening mee dat je minimaal een paar uur zoet bent.
Ook vind je in de omgeving het natuurpark Serra d’Aire e Candeeiros waar je prachtig kunt wandelen en verschillende grotten kunt bezoeken. Onder andere de grotten van Mira d’Aire zijn hier gelegen. Dit is het grootste grottenstelsel van Portugal en zo’n 150 miljoen jaar geleden ontstaan, in de tijd van de Jura. Binnenin zie je prachtige formaties, maar ook watervallen en natuurlijke meren. Lees in dit blog meer over de grotten van Mira d’Aire (en informatie over andere grottenstelsels) in de omgeving van Fátima.
De plaats Nazarè ligt aan de kust. Het is van oorsprong een vissersplaats waar de vrouwen hun mannen bij terugkomst op het strand hielpen. Al schreeuwend halen zij de vis binnen en proberen ze deze te verkopen. Dit tafereel dat ‘Arte Xávega’ genoemd wordt, kun je op zaterdag (in de maanden mei en juni) tegen de avond nog steeds bijwonen. De vissersvrouwen staan bekend om hun kledingdracht: traditioneel droegen zij zeven rokken over elkaar heen. Tot op de dag van vandaag is het niet ongewoon om vrouwen in deze kleding tegen te komen, al wordt het natuurlijk wel steeds minder.
Ook de rest van het jaar biedt deze plaats volop vertier. Het brede zandstrand is prachtig en heerlijk om een paar uur duur te brengen. En vanzelfsprekend kun je hier heerlijk vis eten. Er zijn veel eetgelegenheden langs de boulevard te vinden, maar ook op de pleinen daarachter. Tip: probeer het plaatselijke gerecht ‘Caldeirada à Nazarena’. Daarnaast is het prachtig om hier te hiken, of met de kabelbaan naar het hoger gelegen Sítio te gaan. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht over beide baaien. En als je geluk hebt, kun je zelfs van de hoogste golven ter wereld genieten.
Ourém is niet heel bijzonder, maar als je in de buurt bent wel een bezoek waard. Sowieso is de weg ernaar toe heel mooi met slingerende wegen door de bergen. Uit de verte zie je een kasteel opdoemen. Dit staat boven op een heuvel in het oude centrum van Ourém en is gratis te bezoeken. Vanaf hier heb je prachtig en panoramisch uitzicht. Ook de straatjes rondom zijn leuk om doorheen te slenteren. De sfeer is gemoedelijk en je gaat hier echt even terug in de tijd. Onderaan de heuvel is het nieuwe centrum gelegen. Ook hier is niet veel te beleven. Het is er pittoresk en rustig, maar heerlijk vertoeven. Je bevindt jezelf hier echt onder de lokale bevolking en het is een prachtige plek om te genieten van de zonsondergang.
In principe zijn vier dagen voldoende om de belangrijkste bezienswaardigheden te bekijken, maar blijf je een week of langer dan is de omgeving van Fátima prachtig om met de auto te verkennen. Dit is de ultieme manier om de omgeving te verkennen en bijzonder plekjes te ontdekken. Rijd door de bergen en geniet van de mooie natuur, spectaculaire uitzichten en authentieke dorpjes die je onderweg tegenkomt. Stop regelmatig voor een wandeling, om een praatje met de lokale bevolking te maken of gewoon even een drankje te doen. Dit gedeelte is nog niet ontdekt door het massatoerisme, maar heeft veel moois te bieden. Je vind er een mix van natuur, cultuur en culinair genot. En niet alleen de binnenlanden, maar ook de kustlijn is fantastisch om te rijden. Als je voldoende tijd hebt, blijf dan gerust een of meerdere dagen langer om te genieten van het strand.
